نحوه اجرای عقد آریایی: متن و نکات

اشتراک گذاری:

عقد آریایی، مراسمی نمادین و تشریفاتی است که در سال‌های اخیر در میان زوج‌های جوان ایرانی محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این مراسم که ریشه در فرهنگ و سنت‌های باستانی ایران دارد، به‌عنوان یک آیین غیررسمی و مکمل عقد شرعی برگزار می‌شود. در این مقاله، با جزئیات نحوه اجرای عقد آریایی، متن سوگندها، نکات مهم و چگونگی برگزاری این مراسم آشنا خواهید شد.

این مراسم با جملات زیبا و به زبان فارسی اجرا می‌شود تا برای زوجین و مهمانان قابل فهم باشد. عقد آریایی نه‌تنها یک پیمان عاشقانه است، بلکه فرصتی برای نمایش فرهنگ غنی ایرانی و ایجاد لحظات خاطره‌انگیز در مراسم عروسی است.

فهرست

1 عقد آریایی چیست؟
2 چرا عقد آریایی محبوب شده است؟
3 نحوه برگزاری عقد آریایی
4 متن کامل عقد آریایی
5 نیایش پایانی عقد آریایی
6 نقش بانوان در مراسم عقد آریایی
7 چگونه عقد آریایی را جذاب‌ تر کنیم؟
8 آیا عقد آریایی ریشه تاریخی دارد؟
9 نکات مهم برای برگزاری عقد آریایی
10 سؤالات متداول درباره عقد آریایی

عقد آریایی چیست؟

عقد آریایی، که گاهی به آن عقد مهر یا پیمان نیز گفته می‌شود، یک مراسم نمادین است که با الهام از فرهنگ ایران باستان طراحی شده است. بعد از انتخاب سالن عقد و عروسی این مراسم جایگزین عقد شرعی نیست و معمولاً پس از اجرای صیغه رسمی و ثبت ازدواج در شناسنامه برگزار می‌شود. هدف اصلی این آیین، تأکید بر تعهد و وفاداری زوجین به یکدیگر در فضایی صمیمی و با حضور خانواده و دوستان است.

عقد آریایی با جملاتی شاعرانه و سوگندهایی به عناصر طبیعی مانند بهار، تابستان، پاییز و زمستان اجرا می‌شود. این مراسم به دلیل زبان ساده و زیبای فارسی، برای بسیاری از زوج‌ها جذاب است، زیرا معنای کلمات را به‌خوبی درک می‌کنند و حس عمیق‌تری از پیمان خود دریافت می‌کنند.

چرا عقد آریایی محبوب شده است؟

یکی از دلایل اصلی محبوبیت عقد آریایی، استفاده از زبان فارسی و جملات قابل فهم است. برخلاف صیغه شرعی که به زبان عربی خوانده می‌شود، این مراسم عقد به زوجین اجازه می‌دهد تا معنای دقیق سوگندهای خود را درک کنند. این ویژگی باعث شده تا زوج‌های جوان به این مراسم به‌عنوان یک تجربه عاطفی و خاطره‌انگیز علاقه‌مند شوند.

علاوه بر این، عقد آریایی به دلیل فضای شاعرانه و رمانتیک خود، به‌ویژه در فیلم‌های عروسی، جلوه‌ای زیبا و متفاوت ایجاد می‌کند. بسیاری از زوج‌ها این مراسم را به‌عنوان بخشی از جشن عروسی خود انتخاب می‌کنند تا به مهمانان تجربه‌ای منحصربه‌فرد ارائه دهند. همچنین، علاقه به فرهنگ ایرانی و سنت‌های باستانی در میان نسل جوان، به گسترش این آیین کمک کرده است.

نحوه برگزاری عقد آریایی

مراسم عقد آریایی معمولاً در فضایی صمیمی، مانند سالن عقد، باغ یا عمارت، برگزار می‌شود. عروس و داماد روبه‌روی یکدیگر می‌ایستند و دستان هم را می‌گیرند. پیمان‌بان یا عاقد، که معمولاً فردی با فن بیان خوب است، متن سوگندها را می‌خواند و زوجین به نوبت پاسخ می‌دهند. این مراسم با حضور سه بانوی نمادین (نمایندگان سپندارمذ، آناهیتا و میترا) که کاسه عسل و حلقه‌ها را در دست دارند، زیباتر می‌شود.

مراسم با خواندن نیایشی به نام یزدان آغاز می‌شود و سپس سوگندهای عروس و داماد به ترتیب خوانده می‌شود. در پایان، مهمانان با گفتن «همایون باد این پیوند» شادی خود را ابراز می‌کنند. این مراسم معمولاً کوتاه و حدود 15 تا 20 دقیقه است، اما تأثیر عاطفی عمیقی بر زوجین و مهمانان دارد.

متن کامل عقد آریایی

متن عقد آریایی شامل سوگندهای عروس و داماد و نیایش پایانی است که به زبان فارسی و با لحنی شاعرانه خوانده می‌شود. در ادامه، متن کامل سوگندها آورده شده است:

سوگند پیمان داماد

در نزد انجمن، [نام داماد]، آیا به طراوت بهاران سوگند یاد می‌کنی تا هماره آنچه بر خود روا می‌داری بر همسر خویش روا داری و آنچه بر خود نمی‌پسندی بر او نیز نپسندی؟ برای او شوهری وفادار و برای فرزندانت پدری خردمند و راهگشا باشی؟

داماد: سوگند یاد می‌کنم.

سوگند پیمان عروس

در نزد انجمن، [نام عروس]، آیا به سرسبزی و باروری تابستان سوگند یاد می‌کنی تا با همسر خویش مهربان و همدل باشی و غرور و احترام او را همواره به جای آوری؟ نیاز او را نیاز خود و در بی‌نیازی و بی‌آزی همساز و همگام وی باشی؟

عروس: سوگند یاد می‌کنم.

سوگند دوباره داماد

در نزد انجمن، [نام داماد]، آیا به رنگارنگی پاییز سوگند یاد می‌کنی تا هماره پشتیبان و یاور وی باشی در شادی‌ها، غم‌ها، دارا و ناداری‌ها، تندرستی و بیماری، منزلت بانوی خویش را در تنهایی و در میان انجمن چون گوهری یگانه پاس داری؟

داماد: سوگند یاد می‌کنم.

سوگند دوباره عروس

در نزد انجمن، [نام عروس]، آیا به سپیدی و پاکی زمستان سوگند یاد می‌کنی که همواره اجاق گرمی‌بخش، بختتان را روشن و پر فروغ نگه داری و برای او همسری وفادار و برای فرزندانت مادری دلسوز و مهربان باشی؟ به خانه‌ات شادی و گرمی بخشیده و هر آنچه در توان داری را در آذین‌بندی و پاکی آن به کارگیری؟

عروس: سوگند یاد می‌کنم.

پیمان مشترک عروس و داماد

داماد پس از پیمان‌بان می‌خواند:

به نام نامی یزدان
تو را من برگزیدم از میان این همه خوبان
برای زیستن با تو، میان این همه گواهان
بر لب آرم این سخن با تو، وفادار خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا، پذیرا می‌شوی آیا؟
تو با من این چنین هستی که من با تو؟

عروس پاسخ می‌دهد:

به نام نامی یزدان
پذیرا می‌شوم، مهر تو را از جان، هم‌اکنون
باز می‌گویم میان انجمن با تو، وفادار تو خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا برای زیستن با تو
تو هم با من چنان با مهر پیمان کن، که من با تو

عروس و داماد با هم می‌خوانند:

تو چون هم‌آشیان خواهی شد با من
تمام عمر خواهم بود یک جان در دو بدن با تو
بهشت عشق سازم خانه را
سرشار از مهر و نور و عطر و یاسمن با تو
گواهان این پیوند: همایون باد این پیمان
همایون باد این پیوند
گرامی باد این سوگند
همایون باد، همایون باد، همایون باد

پیمان‌بان در پایان می‌گوید:

شادباش ما و انجمن را پذیرا باشید

نیایش پایانی عقد آریایی

پس از سوگندها، پیمان‌بان نیایشی زیبا به زبان فارسی می‌خواند که دعایی برای خوشبختی و پایداری زندگی زوجین است. متن نیایش به شرح زیر است:

به نام دادار نیک‌اندیش
پروردگار دانا و توانا، ای یزدان پاک، ای دگرگون‌ساز دل‌ها و روشنی‌بخش چشم‌ها، ای به آیین گرداننده‌ی شبان و روزان، ای سامان‌بخش نابسامانی‌ها و ای زداینده‌ی پریشانی‌ها، ای هستی‌ده و هستی‌بخش
تو را سپاس می‌گوئیم که به این دو یار مهربان، مهر خویش ارزانی داشتی تا زندگی‌شان را با پیوند دست‌ها و دل‌هایشان آغاز کنند.

ای آگاه‌ترین آگاهان
سختی‌ها، ناپاکی‌ها، ستیزها، رنج‌ها و شکنج‌های زمانه را از ایشان دور ساز و دروازه‌های نیکی، خوشبختی و به‌زیستی را به رویشان بگشای.
هر روزشان را چون امروز گرم و درخشان و شادمان ساز.
سفره‌ی زندگی‌شان را همواره گسترده و پر برکت بدار.

به آنان فرزندانی ببخش تا با نیکی در پندار، کردار و گفتار در بهبود خانواده و جهان خویش کوشا باشند. عشق و مهر این خانواده را به استواری دماوند، به لطافت گل‌ها و روشنی خورشید، به زلالی دریاها، به طراوت باران، به نسیم بهاری، به سرسبزی جهان همواره استوار و پایدار بدار.

این نیایش با آرزوهای زیبا و شاعرانه، فضای مراسم را عمیقاً عاطفی و معنوی می‌کند و به زوجین حس آرامش و امید می‌بخشد.

نقش بانوان در مراسم عقد آریایی

یکی از ویژگی‌های خاص عقد آریایی، حضور سه بانوی نمادین است که به‌عنوان نمایندگان سپندارمذ (الهه زمین)، آناهیتا (الهه آب و نعمت) و میترا (الهه دوستی و مهر) در مراسم شرکت می‌کنند. این بانوان معمولاً کاسه عسل و حلقه‌های عروس و داماد را در دست دارند و با پیمان‌بان همراهی می‌کنند.

حضور این بانوان نه‌تنها به مراسم جلوه‌ای سنتی و باستانی می‌بخشد، بلکه نمادی از حمایت و برکت برای زندگی مشترک زوجین است. پس از پایان سوگندها، این بانوان معمولاً عسل را به عروس و داماد می‌دهند تا به نشانه شیرینی زندگی، آن را بچشند.

چگونه عقد آریایی را جذاب‌ تر کنیم؟

برای جذاب‌تر کردن مراسم عقد آریایی، می‌توانید از دکوراسیون سنتی ایرانی مانند سفره عقد با عناصر نمادین (آینه، شمعدان، گل و عسل) استفاده کنید. موسیقی سنتی ایرانی در پس‌زمینه نیز می‌تواند فضای مراسم را گرم‌تر و دلنشین‌تر کند.

ایده دیگر، استفاده از لباس‌های سنتی ایرانی برای عروس، داماد و پیمان‌بان است. این کار به مراسم جلوه‌ای اصیل‌تر می‌بخشد. همچنین، می‌توانید از مهمانان بخواهید با گفتن جملات تبریک یا شعرهای کوتاه، در مراسم مشارکت کنند تا فضای صمیمی‌تری ایجاد شود.

آیا عقد آریایی ریشه تاریخی دارد؟

برخلاف باور برخی افراد، عقد آریایی ریشه تاریخی مستقیمی در آیین‌های باستانی ایران ندارد. این مراسم بیشتر یک بازسازی مدرن از سنت‌های ایرانی است که با الهام از مفاهیم زرتشتی و فرهنگ پارسی طراحی شده است. زبان و ساختار جملات آن امروزی است و برای ایجاد حس باستانی، از عبارات و واژگان شاعرانه استفاده می‌شود.

با این حال، این مراسم به دلیل زیبایی و سادگی خود، مورد استقبال قرار گرفته است. حتی در مقایسه با آیین‌های زرتشتی، عقد آریایی تفاوت‌های زیادی دارد و بیشتر به‌عنوان یک مراسم نمادین و فرهنگی شناخته می‌شود.

نکات مهم برای برگزاری عقد آریایی

برای برگزاری موفق عقد آریایی، انتخاب پیمان‌بان با فن بیان قوی و آشنا به متن مراسم ضروری است. تمرین قبلی متن و هماهنگی با تیم برگزاری نیز به اجرای روان مراسم کمک می‌کند. همچنین، بهتر است مراسم در فضایی برگزار شود که امکان دکوراسیون سنتی و ایجاد فضای صمیمی را فراهم کند.

از آنجا که این مراسم جنبه قانونی و شرعی ندارد، حتماً قبل از آن صیغه عقد رسمی اجرا شود تا زوجین به یکدیگر محرم شوند. هماهنگی با عکاس و فیلم‌بردار نیز برای ثبت لحظات زیبای این مراسم اهمیت زیادی دارد.

مقالات بیشتر: